Płyta wiórowa kontra drewno cz. 4: płyta wiórowa fornirowana

Jak połączyć zalety drewna i zalety (tak, płyta wiórowa ma jednak zalety) płyty?
Niska cena płyty i wysoka (naturalna) jakość wykończenia powierzchni?
Rozwiązaniem jest płyta fornirowana. Okleja się surową płytę wiórową okleiną z naturalnego drewna. To takie cieniutkie płaty, skrawane z całego bala. Te płaty maja grubość 0,5-0,8 mm, łączy się je w szerz, nakleja się na płytę w specjalnych prasach i otrzymujemy "naturalną" deskę o dużej szerokości.

Jako że mamy już płytę udającą drewno, wypadałoby zabezpieczyć jakoś wąskie powierzchnie. Można je także okleić takim cienkim obrzeżem, obłogiem ( grubość 1-2 mm), lub cienką listewką o grubości kilku milimetrów. Oczywiście taka krawędź również musimy wykończyć tak jak całą powierzchnię płyty. Z reguły robi się to jednocześnie podczas jednego procesu.
A co jeśli chcemy nadać krawędzi elementu jakiś kształt?.

Płyta wiórowa kontra drewno cz. 3: połączenia stolarskie

Tak jak pisałem ostatnio, kilka słów o połączeniach w płycie i o tych stosowanych w drewnie. Oczywiście nie sposób opisać wszystkie rodzaje w jednym krótkim tekście. To moje osobiste wycieczki na ten temat.

Zaczynamy od połączeń elementów z płyty wiórowej. Stosuje się tu tylko i wyłącznie obce elementy jako element złączny. Nie wiem czy to brzmi czytelnie, chodzi mi o to że jest to albo kołek, albo wkręt lub śruba. Stosuje się także połączenia na tzw obce pióro. Główna różnica w stosunku do drewna polega na tym że płyta wiórowa sama w sobie nie może być materiałem łączącym. Musi być połączona elementem obcym. Hmm, zawiłe.
Wszystko wyjaśni się przy drewnie. Bo dopiero tutaj zaczyna się zabawa. Tam gdzie kończy się asortyment połączeń dla płyty, dla drewna dopiero się zaczyna :).
Wszystkie połączenia stosowane przy płycie wiórowej, można zastosować przy łączeniu drewna. Wszelkiej maści wkręty, kołki itp, z powodzeniem zastosujemy przy łączeniu drewna. Oprócz konfirmatów, te są zaprojektowane dla płyty wiórowej i nie próbujcie ich wkręcać w drewno.
Nie będę dzielił połączeń na ich rodzaj i użycie w meblu, po prostu jest ich zbyt dużo. Każdy rodzaj ma przynajmniej kilka wariantów. Sprawę komplikuje fakt że w jednym miejscu możemy użyć kilka rodzajów połączeń.
Poniżej widać połączenie kątowe narożne w dwóch wersjach.

Płyta wiórowa kontra drewno cz. 2: drewno

Dziś część druga osobistych przemyśleń na temat materiałów do produkcji mebli. To raczej niezbyt uporządkowany potok wniosków i osobistej wiedzy popartej zawodowym doświadczeniem.
Czytając poprzedni post mogłeś czytelniku odnieść wrażenie że piętnuję strasznie tę nieszczęsną płytę wiórową. A to tu gorsza, a tam niezbyt dobra itp.
To nie tak. Meble z płyty wiórowej są lepsze i gorsze, są też bardzo dobre jak i fatalne. To zależy od jakości materiału i rozwiązań technologicznych.
Płyta wiórowa jest w porządku, tylko po prostu w porównaniu z drewnem wysiada prawie zawsze. Ot choćby możliwość klejenia/sklejania. W przypadku płyty wiórowej jest to praktycznie niemożliwe. Tzn. jest możliwe, trzeba tylko stosować odpowiednie kleje.
Następna sprawa to połączenia w płycie. Tylko i wyłącznie wchodzą w grę połączenia rozłączne, lub na obcy element (kołek, obce pióro, lamelka). No i ciągle takie połączenie jest słabsze niż z porównywalnych elementów z drewna. Ale to wynika z mniejszej wytrzymałości samej płyty.
W płycie nie wykonasz połączeń na jakiekolwiek czopy, wpusty, czy gniazda. Chociaż.....hmm, wykonasz, tylko nie wiem czy to będzie się kupy trzymać ;). Raczej słabo.

Płyta wiórowa kontra drewno cz. 1: płyta wiórowa laminowana

Echhh, zimno. Czyli zima, w garażu chłodno, robota wstrzymana. Wrócę jak coś pilnego przypili, lub wpadnie do głowy.
Tymczasem w wolnych chwilach drobne przemyślenia na temat materiałów z których współcześnie produkuje się meble.
Stawiam odważną tezę że obecnie 90% mebli produkowanych jest w płyty wiórowej.
Teza odważna bo nie mam nic na jej poparcie :). Ot takie moje stwierdzenie.
Kilka słów o tym materiale.
Płyta ta, potocznie acz niewłaściwie zwana "paździerzem", to produkt masowy, popularny, tani i to chyba wszystkie zalety. Noooo, jest jeszcze kilka: ma powtarzalny wzór (wiele wzorów), nie trzeba wykańczać powierzchni, jest gładka i to chyba wszystko. Przynajmniej dla mnie.
Wady? ja widzę całą masę. Np grubość 18 mm, lub 22mm. a co pomiędzy? nic......
I tak naprawdę tylko 18 mm jest dostępne od ręki. Chcesz grubsze? czekaj, kup całą płytę, lub pogrubiaj.
Konieczność oklejania krawędzi i dobór materiału na taką operację. PCV, PP, fornir, guma, doklejka.
Każdy materiał to inna technologia do oklejania i wykończenia krawędzi.
Wytrzymałość, a raczej jej namiastka. Kto miał do czynienia z bukową dechą, wie o czym mówię.
Fikuśne kształty itp. Temat rzeka. O ile krzywoliniowe elementy jeszcze jako tako da się zrobić i wyglądają dobrze, to już zmiana kształtu w płaszczyźnie nie wchodzi w grę.
Płyta wiórowa to jednak popularny i powszechnie stosowany materiał. Producenci czarują nas nowymi wykończeniami powierzchni, a to super połysk, struktura szczotkowanej sosny lub dębu, połyskujące blaty itp.

Połączenia stolarskie - kołki montażowe

Połączenie kołkowe to jedne z tradycyjnych połączeń stolarskich. Zalicza się do grupy połączeń gdzie elementem łączącym jest obcy element. W odróżnieniu od np połączenia wczepowego, gdzie połączenie jest fragmentem elementu.
Jak sama nazwa wskazuje elementem łączącym jest kołek, najczęściej bukowy, z podłużnymi rowkami dookoła i zfazowanymi końcami. Rowki mają na celu wyprowadzenie nadmiaru kleju z otworu i zwiększenie powierzchni klejenia.

Połączenie kołkowe można używać zarówno do połączenie wzdłużnego jak i kątowego. Z zasady jest połączenie niewidoczne, jednak w wielu przypadkach modyfikuje się na widoczne. Ma to na celu wyeksponowanie kołka (lub układu kołków) jako elementu dekoracyjnego.
Współcześnie w użyciu jest najczęściej kołek o średnicy 8mm, jednak dostępne są również 6, 10, 12 mm do większych prac.

Połączenia stolarskie - mimośród

Ten rodzaj połączenia zwany równiez RASTEX, rzadko jest stosowany przez majsterkowiczów.
Powód jest bardzo prosty, jest dość skomplikowane w wykonaniu. Poza tym połączenie mimośród - trzpień, służy raczej do złączenia dwóch elementów. Samo w sobie nie przenosi obciążeń, dlatego do kompletu powinien być zastosowany kołek montażowy.
Taki duet jest masowo stosowany przez producentów mebli. Wynika to z charakterystyki połączenia i stosowanych obrabiarek.

Test ścisk narożny Stanley

Przy ostatniej realizacji meblowej znowu wziąłem do ręki ścisk do łączenia elementów pod kątem prostym.
Nie wiem do czego miał w założeniu służyć, ja używam go do łączenia płyt podczas wiercenia pod konfirmaty. Podejrzewam że ścisk służy do łączenia elementów drobniejszych niż moje szafki.

Teoretycznie praca z tym ściskiem powinna wyglądać tak:
1. przypasuj elementy
2. załóż ścisk i delikatnie ściśnij
3. ustaw dokładnie elementy i skręć rączką tyle ile musisz, gotowe.

Prawda jest taka że tylko punkt 1 uda się zrealizować bez problemu.

Połączenia stolarskie - konfirmat

Jakiś czas temu, popełniłem krótki przegląd popularnych połączeń w meblach.
Wracam do tematu, na początek popularne wśród majsterkowiczów połączenie na wkręt typu konfirmat.
To specyficzny rodzaj wkrętu, skonstruowany do łączenia pod kątem prostym płyty wiórowej. Stosunkowo duża średnica i rzadki gwint, współgrają ze środkową warstwą płyty wiórowej.

Istnieje wiele rodzajów konfirmatów. Różnią się długością, średnicą, lub rodzajem gniazda.
Te najbardziej typowe mają średnicę 6,4 lub 7 mm. Gniazdo to najczęściej imbus 4mm
TUTAJ poglądowe wymiary prosto od jednego z producentów.

Budowa i konstrukcja konfirmatów wymaga specjalnego wiertła do wykonywania połączeń.
Można w zasadzie wiercić na raty kilkoma wiertłami, jednak szybciej i dokładniej wykonacie to takim wiertełkem:

Test wyrzynarki BOSCH GST 135 BCE

Jakiś czas temu opisywałem moją wkrętarkę makita, przyszedł czas na kolejne elektronarzędzie z mojego garażu.
Mowa o wyrzynarce firmy Bosch. Kiedy po 1 (jednym) otworze pod zlew zepsuła się wyrzynarka za 60 zł z marketu, coś we mnie pękło i stwierdziłem że szamani maja rację: "nie stać mnie na tanie rzeczy".
Szybko poszukałem i kupiłem lokalnie ( nie w internecie) taki oto sprzęcik:

Pierwsze wrażenie po wyjęciu z walizki? Ciężka, nawet bardzo ciężka, wniosek? dużo metalu, czyli duża trwałość. Potem docenię stabilność podczas pracy.

Po dłuższych oględzinach kolejny banan na twarzy: dluuuugi przewód zasilający i wygodne bezkluczykowe mocowanie brzeszczotu.

Koziołki stolarskie

Przyszedł i do mnie ten moment, że zabrakło ręki do podtrzymania mebla. A w zasadzie to dopiero przyjdzie, bo mebel ma być długi (czyli wysoki) i szeroki (czyli szeroki).
Na stole się nie zmieści, nie ma szans, stół duży, ale za mały na szafę 2000x1600.
Szybkie spojrzenie po warsztacie: są!. Stare listwy świerkowe ze starego wieszaka.

Koziołki będą mieć po rozłożeniu 85 cm wysokości i 110 cm szerokości.
Materiału starczy akurat na dwie sztuki. Do tego jakieś stare malutkie zawiasy, wygrzebane z pudełka ze wszystkim.

Test pisaka milwaukee

Znacie tę markę? Hmm, no właśnie, jakoś nie bardzo, ale to się zmienia.
Firma coraz śmielej poczyna sobie na rynku. Oferta jest skierowana do profesjonalistów, ale przecież nikt nie zabroni przeciętnemu kowalskiemu zakupu super sprzętu.
Jako że nie posiadam nadmiaru gotówki (na razie) a moje narzędzia są w dobrym stanie, dokonałem zakupu  pisaka tejże firmy, za całe 5 złotych.

Według zapewnień producenta ma pisać po wszystkim i nie wysychać po paru godzinach
Jak jest w rzeczywistości?
Przekonajmy się.

Do zaznaczania/rysowania/trasowania/wyznaczania (niepotrzebne skreślić) używa się różnych piszących przyborów. W stolarce najczęściej jest to ołówek.

Furtka na ogród

Nazbierało się trochę tematów przez lato. Kolejny przedstawiam poniżej.
Była taka sytuacja że musiałem zrobić całkiem od nowa furtkę i płotek na ogród, furtka jak to furtka, ma być otwierana, płotem w podobnym stylu, ale mocowany na stałe.
Po poszukiwaniach w szopie, odkryłem wystrugane do kąta deski i kantówkę (miały być na balustradę).
Szybkie obliczenia, piła w ruch, potem szlifierka, wyrzynarka, impregnat, wkręty i gotowe.
Podczas przygotowywania elementów naszło mnie że obie konstrukcje mogą być troszkę za masywne. Ale pomyślałem sobie że  z drugiej strony chyba głupotą byłoby strugać elementy tylko po to żeby wyglądały elegancko. Miała być solidna, to będzie solidna i już!. W końcu ma służyć wiele lat.
Kilkanaście dni pracy (w sumie kilka, schnięcie drugie kilka) i wyszło to co wyszło:

Płotek zamocowany na stałe szerokość 140 cm, wysokość 130, ciężki jak diabli ;)

Furtka od tyłu, ta skrajna deska przymocowana na blachy jest tymczasowa, po ociepleniu budynku zostanie odkręcona i furtka zachowa swój kształt. Taki patent na to żeby nie było dużej szpary teraz i żeby nie trzeba było za jakiś czas ciąć furtki.

 

Systemy mocowań w meblach

Brzmi strasznie?. Spoko, to tylko tytuł.

Kilka, ok kilkanaście słów o tym co możecie spotkać przy samodzielnym montażu mebli.
Producenci mebli popularnych stosują generalnie trzy rodzaje połączeń (lub ich kombinacje ze sobą):

- Konfirmat (połączenie przelotowe)

- Kołek montażowy (połączenie nieprzelotowe)

- Trzpień + mimośród (również nieprzelotowe)

Połączenia nieprzelotowe są bardziej eleganckie, ponieważ łączenie nie jest widoczne z zewnątrz. Przy połączeniu kołkowym połączenie nie jest w ogóle widoczne.
Przy połączeniu na konfirmat widoczny jest łepek wkręta, konieczna jest zatem zaślepka w kolorze płyty.
Często producenci łączą różne sposoby montażu np, mimośrody i kołki, lub konfirmat i kołki.
Kupując meble, raczej nie wiemy jakie łączenia nas czekają, warto więc wiedzieć co nie co o tym jak ich używać.
Wiem, wiem, przecież jest INSTRUKCJA MONTAŻU. Niby jest, tylko taki np BODZIO drukuje ją na paskudnej jakości drukarce z miniaturowymi i niewyraźnymi rysuneczkami. Do tego używa połączeń głównie kołkowych (plus klej), a to już nie fair. Amator może się nieźle napocić bez narzędzi i wiedzy.

Żeby nie przytłoczyć nadmiarem wiedzy tajemnej, w następnym poście omówię szczegółowo każde połączenie. jak ich używać i robić to dobrze.