Połączenia stolarskie - kołki montażowe

Połączenie kołkowe to jedne z tradycyjnych połączeń stolarskich. Zalicza się do grupy połączeń gdzie elementem łączącym jest obcy element. W odróżnieniu od np połączenia wczepowego, gdzie połączenie jest fragmentem elementu.
Jak sama nazwa wskazuje elementem łączącym jest kołek, najczęściej bukowy, z podłużnymi rowkami dookoła i zfazowanymi końcami. Rowki mają na celu wyprowadzenie nadmiaru kleju z otworu i zwiększenie powierzchni klejenia.

Połączenie kołkowe można używać zarówno do połączenie wzdłużnego jak i kątowego. Z zasady jest połączenie niewidoczne, jednak w wielu przypadkach modyfikuje się na widoczne. Ma to na celu wyeksponowanie kołka (lub układu kołków) jako elementu dekoracyjnego.
Współcześnie w użyciu jest najczęściej kołek o średnicy 8mm, jednak dostępne są również 6, 10, 12 mm do większych prac.

Zasada tworzenia połączenia jest bardzo prosta. Najpierw wiercimy otwór w płaszczyźnie elementu, smarujemy otwór klejem, wbijamy kołek. Odczekujemy kilkanaście minut żeby klej związał.
W tym czasie wiercimy otwór w drugim elemencie, smarujemy klejem i łączymy oba elementy. Drugi otwór musi być kilka milimetrów dłuższy od kołka, aby nadmiar kleju miał gdzie uciec.
Gotowe.
Proste prawda? nie do końca :)

Pierwszy problem powstaje jak przenieść otwory na drugi element, aby połączenie było równe.
Można użyć takich znaczników:

Wkładamy je w otwór wywiercony w sztorcu elementu, przykładamy do płaszczyzny drugiego elementu, uderzamy i mamy przeniesione wymiarowanie. Plusem takiej pracy jest to że otwory mogą być rozmieszczony w sumie dowolnie. Nie ma potrzeby dokładnego ich rozmieszczania. Minusem jest wiercenie wiertarką "z ręki". Dobrze jest mieć przynajmniej stojak, lub wiertarkę pionową.

Drugi sposób to użycie różnej maści szablonów i wzorników do wierceń. Jest tego naprawdę sporo na rynku. Różnią się funkcjonalnością i oczywiście ceną. Moim zdaniem warto taki szablon (lub nawet kilka) wykonać samemu. Tutaj także wierci się wiertarką ręczną, ale szablony mają tuleje prowadzące, więc jest większa szansa na wywiercenie pionowego otworu.

Sprawa jest ułatwiona jeśli masz wiertarkę wielowrzecionową. No, ale jeśli masz taką maszynę, to ja już nie muszę nic Ci objaśniać ;)

Drugim chyba większym problemem jest dociskanie łączonych elementów. Pamiętasz, konfirmat sam dociąga oba elementy do siebie. Przy kołkach musisz tak ścisnąć elementy aby nie było między nimi szpary. Jeśli masz solidny stół warsztatowy i dobrze dopasowane otwory, powinny wystarczyć zbicie elementów do kupy i już. Jeśli dalej jest szpara, łap za ściski i ściskaj swoje dzieło. Proponuję przygotować je wcześniej żeby nie biegać po warsztacie w panice.
Pamiętaj że "życie" kleju w ciasnym połączeniu to kilka max. kilkanaście minut. Potem klej wiąże i amen. Albo mamy chybotliwe połączenie, czyli go nie mamy. Albo łączymy od nowa.

Na co należy uważać przy połączeniach kołkowych?
1 - dopasuj wiertło do kołka, otwór nie może być za luźny (jeśli jesteś w stanie wcisnąć kołek palcami to niedobrze), ani za ciasny. Kołek może uszkodzić element.
2 - pomiędzy elementami nie ma prawa znaleźć się klej (przy połączeniach w płycie laminowanej) A już nigdy zaschnięty klej!
3 - podczas wbijania kołka w płaszczyznę elementu z płyty wiórowej, zadbaj o twardą i gładką powierzchnię pod elementem. Jeśli kołek sprawia prawidłowy opór podczas wbijania, bardzo łatwo jest przebić element na wylot.

To w wielkim skrócie tyle, popróbuj, zepsuj kilka połączeń, przekonaj się o co chodzi i ciesz się potem idealnym i niewidocznym połączeniem :)
Powodzenia!